Er gaat bijna geen dag voorbij of er wordt wel ergens in de media gesproken of geschreven over grensoverschrijdend gedrag. Je ziet het overal om je heen gebeuren: de werkvloer, de politie, de sportwereld, de politiek, de amusementsbranche, de kerk. Het zijn maar een paar voorbeelden en mag hieruit de voorzichtige conclusie getrokken worden dat de vraag ‘waar komt dit niet voor’ niet te beantwoorden is?

Bij grensoverschrijdend gedrag brengt iemand een ander schade toe op fysiek, mentaal of emotioneel vlak. Dit kan zijn door bijvoorbeeld seksuele intimidatie of zelfs seksueel misbruik, pesterijen, agressie, geweld, discriminatie en doxing. Dat laatste is het publiceren van persoonsgegevens van een individu of organisatie, doorgaans op het internet.

Misbruik van de (machts-)positie is een belangrijke oorzaak van grensoverschrijdend gedrag. Men denkt zich van alles te kunnen permitteren op basis van vermeend ‘gezag’. Denk hierbij aan de manager versus zijn (of haar!) ondergeschikte, maar ook de docent versus de leerling.
Ik ben geneigd om op de vraag ‘waar komt dit niet voor’ te antwoorden: bij ons! Eerste hulpverlening heeft juist een tegenovergesteld doel dan iemand schade toebrengen op fysiek, mentaal of emotioneel vlak. Hoewel dit op zich juist is, is dit argument ontoereikend om te stellen dat
dit ‘bij ons’ niet gebeurt. Buiten criminele organisaties om kan ik geen organisaties verzinnen die wel als doel hebben gesteld om anderen te beschadigen op genoemde vlakken.

Helder beleid, bijvoorbeeld door protocollen, maakt duidelijk welk gedrag wel en niet getolereerd wordt en wat de maatregelen zijn als iemand over de grens gaat. Dit heeft vaak een preventieve, maar ook afschrikkende werking. Daarnaast staan organisatie en slachtoffer sterker als er aangifte wordt gedaan.

Samen met Het Oranje Kruis en de andere koepelorganisaties is EHBO Nederland bezig om beleid tegen grensoverschrijdend gedrag op te stellen. Dit beleid zal EHBO Nederland t.z.t. met de aangesloten verenigingen delen. Zij kunnen dit vervolgens weer gebruiken voor het opstellen van hun eigen beleid.

Een belangrijke stap die EHBO Nederland genomen heeft, is het aanstellen van een vertrouwenspersoon. Onze vertrouwenspersoon is Lydia Terlouw. Zij is als arts-docent verbonden aan het kaderrayon Allround EHBO Docenten (AED) in Dordrecht. Hoewel de taken van de vertrouwenspersoon nog nader uitgewerkt moeten worden, kan al wel gesteld worden dat deze bestaan uit het bieden van een luisterend oor, het geven van raad en doorverwijzen voor geschikte hulp en het adviseren en stimuleren van de verenigingen om preventieve maatregelen te nemen.

De vertrouwenspersoon zal niet zelf inhoudelijk de klachten behandelen, maar wel proberen de weg naar een goede oplossing aan te geven. Vanzelfsprekend, maar ik noem het toch maar even, is de vertrouwenspersoon gehouden aan de geheimhoudingsplicht.

We vinden het belangrijk dat alle leden van uw vereniging weten van het bestaan van de vertrouwenspersoon en hoe zij haar weten te bereiken. Daarvoor vraag ik uw medewerking.
Lydia is momenteel alleen via e-mail te bereiken: vertrouwenspersoon@ehbonederland.nl.